Głównym celem badań w ramach projektu „Prawnicze domniemania interpretacyjne jako wyraz aksjologii systemu prawa” będzie ustalenie treści pojęcia domniemania prawniczego oraz identyfikacja cech i struktury najczęściej występujących w analizach teoretycznoprawnych i dogmatycznych tzw. prawniczych domniemań interpretacyjnych (takich, jak domniemanie konstytucyjności, domniemanie języka (znaczenia) potocznego, domniemanie języka prawnego, czy założenie (domniemanie) racjonalności prawodawcy). Badania będą skupiały się na analizie teoretycznoprawnej, dodatkowo bazującej na materiale empirycznym w postaci orzecznictwa sądowego, chociaż np. w przypadku domniemania konstytucyjności konieczne będzie odwołanie się także do poglądów przedstawicieli dogmatyki prawa konstytucyjnego. Uzasadnieniem wartości poznawczej projektu jest zaspokojenie potrzeby opracowania pojęcia prawniczego domniemania interpretacyjnego. Aktualne użycie tego pojęcia w literaturze prawniczej jest raczej odzwierciedleniem intuicji prawniczych, aniżeli rzetelnym badaniem w oparciu o narzędzie konceptualne o precyzyjnie zdefiniowanym zespole cech istotnych. Co ważne, niektóre z tych domniemań, jak np. domniemanie racjonalności prawodawcy, było już przedmiotem wielu analiz teoretycznych (np. autorstwa Jerzego Wróblewskiego, Leszka Nowaka, Ewy Kustry, Sławomiry Wronkowskiej i in.), jednak nie zostały z nich wyciągnięte wnioski ogólnej natury, odnoszące się do samego pojęcia interpretacyjnego domniemania prawniczego, jego modelowej struktury, roli odgrywanej w argumentacji prawniczej oraz sposobów uzasadnienia. W trakcie realizacji projektu w pierwszej kolejności konieczna będzie odpowiedź na pytanie, czy zastana prawoznawcza siatka pojęciowa, obejmująca m. in. fikcje prawne, presupozycje, założenia i domniemania prawne, mieści w sobie także pojęcie domniemań prawniczych, w tym domniemań interpretacyjnych. W związku z tym, w początkowej fazie projektu zostanie przeprowadzone analityczne porównanie domniemań prawniczych z ww. pojęciami teoretycznymi, by w ten sposób zrekonstruować cechy tych pierwszych. Następnie, weryfikacji zostanie poddana teza, zgodnie z którą domniemania interpretacyjne, jako narzędzia stosowane w procesie wykładni prawa, odpowiadają aktualnie przyjmowanej wizji szeroko rozumianego procesu interpretacji tekstu prawnego, dokonywanego nie tylko w oparciu o reguły interpretacyjne, lecz także inferencyjne, a nawet walidacyjne. W tym kontekście, jednym ze szczegółowych celów badawczych projektu będzie ustalenie odpowiedzi na pytanie, któremu z tych typów rozumowań prawniczych odpowiadają badane konstrukcje. Badaniom poświęconym wskazanemu zagadnieniu towarzyszyć będzie refleksja dotycząca ciągle żywej dyskusji na temat granic interpretacji prawniczej i prawotwórczej mocy decyzji organów stosujących prawo. Podczas badań odtworzone zostaną funkcjonujące już w literaturze założenia i intuicje, dotyczące pojęcia domniemania prawniczego, aby następnie skonfrontować je z użyciem tej konstrukcji w orzecznictwie sądów (zazwyczaj odwołującym się do poszczególnych założeń i cech domniemań prawniczych jako do zasad systemu prawnego). Umożliwi to stworzenie szczegółowej charakterystyki teoretycznej poszczególnych domniemań, którą uzupełnią rozważania aksjologiczne, ukazujące ich zakotwiczenie w wartościach systemu prawa i polskiej aksjologii konstytucyjnej.